بررسی اثر نانو ذرات دی‌اکسید تیتانیوم و اسید جاسمونیک بر روند تغییرات فیتوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی عصاره ژنوتیپ‌های گیاه دارویی (Satureja hortensis L.)

در این تحقیق به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی نانو ذرات دی‌اکسید تیتانیوم (0، 30، 60 و90 میلی‌گرم بر لیتر) و جاسمونیک اسید (0، 50، 100 و 150 میکرو مولار) بر روی مواد آنتی‌اکسیدانی آنزیمی و غیر آنزیمی و همچنین صفات فیزیولوژیکی 5 ژنوتیپ مرزه (.(Saturejahortensis L، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار انجام شد. تیمارها در مرحله چهاربرگی بر روی اندام­های هوایی گیاه اسپری و 48 ساعت بعد برداشت صورت گرفت. ابتدا از اندام هوایی عصاره گیری شد و سپس با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر؛ آنتی اکسیدان­های آنزیمی و غیرآنزیمی و صفات فیزیولوژیک اندازه گیری گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر متقابل محلول­پاشی غلظت­های مختلف نانو ذراتدی‌اکسید تیتانیوم و جاسمونیک اسید بر کاتالاز، پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز، آسکوربات پراکسیداز، پروتئین کل، فلاونوئید، آنتوسیانین و فنل کل در سطح احتمال 1% تأثیر معنی‌دار داشت. بیشترین میزان آنزیم کاتالاز (0536/0 میلی­گرم در گرم وزن‌تر) در ژنوتیپ مرزه تبریز در غلظت­های 30 میلی­گرم در لیتر نانو ذرات دی‌اکسید تیتانیوم و 150میکرو مولار در لیتر جاسمونیک اسید؛ بیشترین میزان آنزیم آسکوربات پراکسیداز (0514/0 میلی­گرم در گرم وزن‌تر) در ژنوتیپ مرزه اردستان در غلظت­های 60 میلی­گرم در لیتر نانو ذرات دی‌اکسید تیتانیوم و 50 میکرو مولار جاسمونیک اسید؛ بیشترین فعالیت آنزیم پراکسیداز (000494/0 میلی­گرم در گرم وزن‌تر) در ژنوتیپ مرزه اردستان در غلظت‌های 60 میلی­گرم در لیتر نانو ذرات دی‌اکسید تیتانیوم و 150 میکرو مولار جاسمونیک اسید؛ بیشترین میزان آنزیم پلی فنل اکسیداز(0628/0 میلی­گرم در گرم وزن‌تر) در ژنوتیپ مرزه تبریز در تیمارهای 30 میلی­گرم در لیتر نانو ذرات دی‌اکسید تیتانیوم و صفر (شاهد) میکرو مولار جاسمونیک اسید به‌دست آمد. مؤثرترین جمعیت مرزه از نظر صفات فیزیولوژیکی، مرزهشهر ری، از نظر آنتی‌اکسیدانی آنزیمی مرزه اردستان و تبریز و از نظر آنتی‌اکسیدان‌های غیر آنزیمی (آنتوسیانین ها، فنل و فلاونوئید) مرزه مشهد بود. در کل نتایج این تحقیق نشان داد که نانو تیتانیوم و جاسمونیک باعث افزایش مواد آنتی‌اکسیدانی آنزیمی و غیر آنزیمی و فیزیولوژیک مرزه شده که مؤثرترین سطح هورمونی نانو ذرات تیتانیوم سطح، 30 میلی­گرم در لیتر و جاسمونیک اسید، 50 میکرو مولار بود.